Yangın söndürücü cihazlar, küçük ve henüz büyümeyen yangını söndürmede kullanılan cihazlardır.
Yeni başlayan yangına müdahale etmek amacı ile kullanılan yangın söndürücü cihazlar kullanımı oldukça kolay olmasına nazaran, kullanırken oldukça da dikkat edilmesi gereklidir.
Yangın esnasında çevrenizde bulunan yangın söndürücü cihazların yangını söndürmeye yetip yetmeyeceğine göre hareket etmelisiniz. Eğer yeteri kadar yangın söndürücü cihazınız yok ve yangın büyümeye devam ediyor ise bulunduğunuz ortamı terk etmelisiniz.
Sulu yangın söndürücüler, yanan kâğıt, tahta ve yumuşak donanım içeren A sınıfı yangınlarla mücadelede başarılıdır. Su, yangın söndürürken malzemelerin içine işler ve onları soğutur. Bu tip söndürücüler zararlı kimyasal içermez. Fakat yangınla mücadele derecesi düşüktür. Bundan ötürü sulu yangın söndürücüleri genellikle yangınla mücadele gücündeki eksiklerini bertaraf etmek için büyük ve ağırdır. Ayrıca suyun elektrolit olduğu ve elektriği ilettiğini unutmamak gerekir.
AFF köpük, sulu ince tabaka oluşturup yangını oksijenden mahrum bırakarak yangının üzerine boğucu bir köpük tabakası oluşturur. Köpük ayrıca gözenekli maddelerin içine nüfuz eder ve köpükteki su bileşeninin buharlaşması vasıtasıyla yangını soğutur. Benzin gibi yanan sıvıların üzerine bir köpük halısı oluşturan köpük söndürücüler; ısının etkisi altında döşemelik kumaş ve halılardaki liflerin sıvılaşabildiği alanlar ve alev alabilir sıvılar için özellikle uygundur. Elektrikli ekipmanların sıvılar yüzünden ciddi bir şekilde hasar görmesine rağmen köpük söndürücüler elektrikli cihazlarla kullanımı uygundur.
Toz yangın söndürücüleri – ki bunlara ABC toz söndürücüleri veya kuru toz söndürücüleri de denir. Yangınla mücadelede üstün kapasiteye sahiptir. Fakat toz maddelerin içine girip ıslatmaz ve yangın üzerinde iyi bir soğutma etkisine sahip değildir. Eğer usulüne uygun söndürülmemiş ise bu yangının tekrar tutuşmasına sebep olabilir. Toz söndürücüleri kullanırken tozun solunmaması hususunda gereken dikkat ve özen gösterilmelidir. Bu yüzden toz söndürücüler tozun solunma riski olduğu küçük kapalı alanlarda kullanılmamalıdır. Toz söndürücüyü uyguladıktan sonra temizleme işlemi oldukça güçtür ve toz ev tekstil ürünleri, halılar ve bilgisayar sürücüleri vs, de hasara yol açar.
Karbondioksit (CO2) yangın söndürücüleri sadece basınçlı karbondioksit gazı içerir. Ve bu yüzden tortu bırakmaz. Bu tip söndürücüler yanan sıvılar içeren yangınlarda kullanım için uygundur. Fakat aynı zamanda elektrikli aletlere zarar vermeyeceğinden ve sistemde kısa devreye yol açmayacağından bilgisayar, yazıcı, faks gibi ofis cihazları ve diğer elektrikli cihazları içeren yangınları söndürmek için de iyi bir çözümdür. Unutulmamalıdır ki karbondioksit söndürücülerini kullanırken boğucu karbondioksit gazı bir kez uzağa attı mı yangının kaynağı çıkartılmadıysa misal; güç kaynağı kesilmediyse veya maddeler hala çok sıcak ise yangın tekrar tutuşabilir. Söndürücünün püskürtülmesi sırasında karbondioksit söndürücülerinin parmakların ve ellerin donmasına sebebiyet verebilme ihtimalinin bulunduğu göz ardı edilmemelidir.
Karbondioksit söndürücüleri pişirme yağı yangınları için uygun değildir. Çünkü söndürücüden çıkan güçlü püskürtü yanan yağı tavanın dışına taşırır hatta odanın içine kadar ulaştırabilir. Yangın battaniyesi yanan yağı içeren tavanın üzerine yerleştirilebilir. Sonra tava soğumaya bırakılmalıdır. Hiçbir zaman tavayı dışarı taşımayın yada yanan yağı kontrol etmek için kısa bir süre sonra yangın battaniyesini kaldırmayın. Çünkü bu hareketle oksijenin girişi yangını tekrar tutuşturabilir.
Halojenli (Halon Bikarbonat):
Halon gazlar Flor, Klor, Brom, İyot, Etan ve Metandan oluşur. En çok kullanılanı Brom ve Flor dur. Ani söndürme etkisi vardır. Çok az artık bırakır. Elektronik cihazlar, hassas motor cihazları gibi malzemelerde kullanılması idealdir. Tüpten çıktıktan sonra hemen sis oluşturmaz, görüş açısını daraltmaz. Ozon tabakasına zararlıdır.
2008 yılında çıkarılmış Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Azaltılmasına İlişkin Yönetmeliğin 6. maddesine göre kullanımı, eğitimi yasaklanmıştır. Halon 1211), (Halon 1301) (Halon 2402) kullanımı yasaktır. Bunlardan rehabilite edilmemiş halonlar, rehabilitasyon için TÜHAB(Türkiye Halon Bankasını)’a gönderilir. TÜHAB tarafından rehabilite edilen halonların kullanımı 31/12/2011 tarihine kadar serbesttir. Bu tarihten itibaren rehabilite edilen halonların kullanımı 31/12/2015 tarihine kadar Ek-8’deki kullanım alanları(Uçak sanayi,askeri alanlar, itfaiye hizmetleri vb.) ile sınırlıdır.
1/1/2016 tarihinden itibaren halonların kullanımı tamamen yasaktır. Piyasada Halokarbon adıyla alternatif ürünler (HFC 236 FA ) bulunmaktadır.
Yangın Söndürücü Cihaz Tipleri
Bağlantı Linki: https://drive.google.com/file/d/1c3GEg4QB2_gQzLqp3S2rApX0ovkHvf_a/view?usp=sharing
YANGIN SÖNDÜRÜCÜ CİHAZ KULLANMA TALİMATI
Bağlantı Linki: https://drive.google.com/open?id=1gqdusB-a42PUMRKMoPPh-vgo_HX1DfzD
Kaynakça
Kaynaklara Erişim Tarihi:22.02.2020
- http://itfaiye.ibb.gov.tr/tr/guvenliginiz-icin/6235/yangin-sondurme-tupleri.html
- https://isgtedbir.com/acil-durum/yangin/yangin-sondurme-cihazlari/
- http://www.yanginguvenlik.com.tr/yayin/242/tasinabilir-yangin-sondurucu-tipleri_7479.html#.XlEVuVQzbcc
- https://www.riskmed.com.tr/yeni2/component/k2/item/119-yangin-sondurme-cihazlari-is-ekipmanlari-is-guvenligi-uzmanlari.html
