ELLE TAŞIMA İŞLERİ TALİMATI

1. Bir veya daha fazla çalışanın bir yükü kaldırması, indirmesi, itmesi, çekmesi, taşıması veya hareket ettirmesi gibi işler esnasında, işin niteliği veya uygun olmayan ergonomik koşullar nedeniyle özellikle bel veya sırtın incinmesiyle sonuçlanabilecek riskleri kapsayan nakletme veya destekleme işlerini ifade eder

2. Öncelikli olarak elle taşıma işini ortadan kaldırmaya yönelik taşıyıcı ya da forklift gibi elektrikli ya da mekanik bir taşıma aracı, eğer elle taşıma işleminden kaçınmak mümkün değilse; vinç, asma yük arabası, el arabası ve vakumlu kaldırma araçları gibi destekleyici araçlar kullanılmalıdır.

3. Görev malzeme taşıma mesafelerini minimize edilecek şekilde tasarlanmalıdır.

4. Görev gerçekleştirilirken yük vücuda yakın pozisyonda tutulmalıdır. Aşırı derin kutu, çalışan ile yük arasında bulunan malzeme gibi yüke ulaşmayı zorlaştıracak engeller ortadan kaldırılmalıdır

5. Yükün yerleştirilmesinde optimum konum belirlenmelidir. Yükler mümkün olduğu kadar bel hizasında konumlandırılmalı, bel hizasının altında ya da üstünde konumlandırılacak yükler ise daha hafif ve kavranması kolay şekilde tasarlanmalıdır.

6. Özellikle ağır yüklerde zemin seviyesinden ve omuz hizasının üstünden kaldırmadan kaçınılmalıdır.

7. -Durun ve düşünün.      

- Yük kaldırmayı planlayın.

- Yük nereye yerleştirileceğini sorgulayın.

- Uygun yardımcı ekipmanlar kullanın.

- Yardıma ihtiyaç olup olmadığını sorgulayın.

- Yük üzerinde engel varsa çıkarın.

8. -Ayaklarınızı bacaklarınızı açarak dengeli şekilde yerleştirin.

- Eğilirken dizler bükülmeli ve sırt düz tutulmalıdır.

- Bu durumda vücudun dengesini sağlamak için harcanacak güç en aza indirilecektir.

9. -Yükü sağlam şekilde kavrayın. Kollarınızı bacaklarınız tarafından oluşturulan sınırlar içinde tutmaya çalışın.

-Kanca kavrayışı yaparak parmaklarınızı düz tutun. Taşınacak gereçler bütün avuç içiyle kavranıp kollar düz tutulduğunda yük bütün vücuda dağılacağından harcanacak kuvvet daha az olacaktır.

-Çene içeride tutulmalıdır. Boynu uzatarak çeneyi içeri çekmek omurgayı kilitleyecektir. Böylece belde meydana gelebilecek sakatlıklar önlenir.

-Sırt düz tutulmalıdır. Böylece karın bölgesindeki baskı azalacak, diskler üzerindeki basınç eşit derecede olacak ve sırt kaslarının çalışması tehlikeli bir pozisyonda olmayacaktır

10. -Yükü ani itmeyin, çekmeyin ve kaldırmayın.

- Yük taşıma hareketini yavaşça yapın.

- Kalkarken yükün kontrolünüz altında kalmasını

sağlayın.

11. -Yükü kendinize yakın tutun.

- Dönüş yaparken gövdenizi döndürmeyin.

- Yükün ağır kısmını gövdenize yakın tutun.

12. -Yükü bırakın. -Yerleştirmeyi sonrasında yapın.

13. İtme-çekme faaliyeti gerektiren görevlerde, itme işlemi eller göğüs hizasında olacak şekilde gerçekleştirilmelidir. Faaliyet bel kaslarından ziyade daha güçlü olan bacak kaslarına yüklenerek gerçekleştirilmelidir

14. Hem itme hem de çekme ile gerçekleştirilebilir faaliyetlerde, çekme yerine itme faaliyeti tercih edilmelidir

15. Eğer itme işi bir araçla gerçekleştiriliyorsa araç kişinin duruş pozisyonu bozmayacak nitelikte olmalıdır. Ayrıca araca yüklenen malzeme, düşmeyecek ve çalışanın görüş açısını kısıtlamayacak şekilde istiflenmelidir.

16. Elle taşıma işi gerçekleştirilen nesne ve faaliyet uygun olduğu takdirde, ağır ve büyük hacimli yükler daha hafif ve daha az hacimli hale getirilmelidir.

17. Yükler kolay kavranır nitelikte, sapları ya da tutma aparatları olacak şekilde tasarlanmalıdır. Yükteki tutma yerleri avuç içinin tam oturacağı kadar geniş, parmakların (eldiven kullanımı gerekiyorsa eldiven de dikkate alınarak) yerleşeceği kadar derin olmalıdır.

18. Sıvı, akışkan ya da küçük parçalı paketler halinde taşınan yükler kaymayı engelleyecek nitelikte tasarlanmalıdır.

19. Keskin kenarlı, çok sıcak ya da çok soğuk yüzeyli yüklerin tutulması esnasında uygun KKD kullanılması

gerekmektedir. Fakat seçilecek KKD yükü kavrama yeteneğini azaltacak nitelikte olmamalıdır.

20. İtme ve çekme faaliyetlerinin gerçekleştirildiği sırada yüzeyin pürüzlü olması uygulanacak kuvveti yaklaşık %10 kadar arttıracağından dolayı, ilgili faaliyetlerin gerçekleştirildiği zeminler kuru, pürüzsüz; eğim ve rampalar ise düşük dereceli olmalıdır.

21. Elle taşıma işleri mümkün olduğu kadar tek bir düzlemde yapılmalıdır. Tek bir seviyeden daha fazla seviye varsa geçişler mümkün olduğunca yumuşak eğimlerle ya da düzgün konumlandırılmış korunaklı basamaklarla gerçekleştirilmelidir. Dik yokuşlarda elle taşıma işinden kaçınılmalıdır.

22. Elle taşıma görevi çalışanlara; yaş, fiziksel yetenek, sağlık durumları gibi kriterler göz önünde bulundurularak verilmelidir.

23. Geçmişte bel fıtığı rahatsızlığı geçirmiş çalışanlar gibi hassas gruplar zorlayıcı elle taşıma faaliyetlerinde görevlendirilmemelidir. Görevlendirilmesi durumunda muhakkak işyeri hekimlerinin verdiği görüşler doğrultusunda hareket edilmelidir.

24. Elle taşıma işinde kullanılacak yardımcı ekipman işe uygun olarak seçilmelidir.

25. Tek kişi ile gerçekleştirilemeyecek elle taşıma işlerinde birden fazla çalışan görevlendirilmelidir.

* Bu talimatname ÇSGB tarafından hazırlanmış "ELLE TAŞIMA İŞLERİ YÖNETMELİĞİ UYGULAMA REHBERİ" kullanılarak hazırlanmıştır.