Bir Beyaz Et Entegre Üretim Tesisinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları ve Çalışanların Sağlık Sorunları

Mustafa ÇAKIR tarafından hazırlanmış olan " Bir Beyaz Et Entegre Üretim Tesisinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları ve Çalışanların Sağlık Sorunları " konulu Halk Sağlığı Anabilim Dalı Doktora tezidir.

Dosyaya ekteki linkten ulaşabilirsiniz.

ÖZET:

Kümes hayvanlarının işlenmesi biyoloji, kimya, mühendislik, pazarlama ve ekonominin karmaşık bir kombinasyonudur. Kümes hayvanları işlemesinin ana amacı insan gıdası üretmektir. Kanatlı hayvan etinin birçok ülkede popülaritesi artmıştır ve tüm dünyada tüketilmektedir. Bu artan tüketimin nedenleri arasında ürünlerin fiyatının görece düşük olması, kümes hayvanlarının hızlı büyüme oranı, etin yüksek besin değeri ve birçok yeni ileri işlenmiş ürünlerin kullanıma sunulmasıdır. Genel olarak, kanatlı sektörü son 50 yılda önemli ölçüde değişmiştir. Kümes hayvanı işleme sektöründe birçok ciddi sağlık ve güvenlik tehlikeleri vardır. Bu tehlikeler; gürültü, tehlikeli ekipman, kaygan zemin, kas-iskelet sistemini zorlayıcı hareketler ve zararlı kimyasalları içerir. Kas iskelet sistemi rahatsızlıkları kümes hayvanları işleme endüstrisinde çalışanlar arasında yaygın olmaya devam etmektedir ve özellikle endişe edicidir.

Tavukçuluk sektöründe çalışanların çalışma ortamları, ortamdaki tehlikeler ve bunlara yönelik alınan önlemler ile çalışanların sağlık sorunlarını belirlemeye yönelik çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu çalışmada Beyaz Et Entegre Üretim Tesisi Çalışanlarının İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarının ve Sağlık Sorunlarının saptanması amaçlanmaktadır.

Çalışma tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Bolu'da bulunan beyaz et entegre üretim tesisinde çalışanlar üzerinde yürütülmüştür. Araştırma kapsamında 625 kişiye ulaşılmıştır. Araştırmada veri kaynağı olarak ''Beyaz Et Entegre Üretim Tesisi Çalışanlarının İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları ve Sağlık Sorunları'' anket formu kullanılmıştır. Anket formu araştırmacı tarafından Nisan-Haziran 2016 tarihleri arasında çalışanlara dağıtılarak doldurulmaları sağlanarak toplanmıştır. Araştırmanın etik kurul izni alınmıştır. İstatistiksel analiz olarak, tanımlayıcı bulgular kısmında kategorik değişkenler sayı, yüzde ve sürekli değişkenler ise ortalama ± standart sapma ve ortanca (en küçük, en büyük değer) ile sunulmuştur. Kategorik değişkenlerin karşılaştırılmasında Pearson Ki-Kare testi ve Yates Düzeltmeli Ki-Kare testi; ölçümle belirtilen değişkenlerin Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Katılımcıların % 59,5'i kadın, % 81,9'u evli olup; yaşları ortalaması 38,1±7,1'dir. İncelenenlerin % 43,6'sının vücut kitle indeksi 18,5-24,9, % 40,8'inin ise 25-29,9 arasındadır. Çalışanların % 60,6'sı ilkokul, % 21,0'i lise mezunu olup; % 96,2'si işçi olarak çalışmaktadır. Katılımcıların % 16,8'inin kronik hastalığı olduğu, % 17,5'inin ise düzenli ilaç kullandığı saptanmıştır. Çalışanların % 78,7'si ekonomik düzeyini orta, % 10,7'si ise kötü olarak belirtmiştir. Araştırmaya katılanların % 50,3'ünün belinde, % 39,4'ünün boynunda, % 37,6'sının el/el bileğinde, % 37,5'inin omzunda son bir yılda ağrı olduğu saptanmıştır. Araştırmaya katılanların % 71,3'ü çalışma ortamında kayma, takılma ve düşme riskleriyle karşılaştığını, bunların % 84,9'u koruyucu önlemler alındığını belirtmiştir.

Erkeklerin fiziksel sağlık skoru daha yüksek saptanmıştır. Kronik hastalığı olanların ve sürekli ilaç kullananların fiziksel ve mental sağlık skorları daha düşük saptanmıştır. Gürültülü ortamda çalışanların ve çalışma ortamında toza maruz kalanların fiziksel sağlık skoru daha düşük saptanmıştır. Çalışma ortamında kayma, takılma ve düşme sonucu yaralanma riskleri varsa bunlara yönelik koruyucu önlemler alınan ve yük kaldırması, indirmesi, itmesi, çekmesi, taşıması veya hareket ettirmesi ile ilgili koruyucu uygulamalar bulunan yerlerde çalışanların fiziksel ve mental sağlık skorları daha yüksek saptanmıştır. Kadınların son bir yılda ve çalışma süresi boyunca daha fazla iş kazası geçirdiği saptanmıştır. Kronik hastalığı olanların ve sürekli ilaç kullananların çalışma süresi boyunca daha fazla iş kazası geçirdiği saptanmıştır.

Çalışma ortamındaki kayma, takılma ve düşme olasılıklarına karşı zeminlerin sürekli temizlenerek kuru olmasının sağlanması ve çalışanların ayakkabıların kolay kaymayan ayakkabı olması önerilmektedir. Ayrıca çalışanların kas iskelet sistemi sorunlarına karşı vücut pozisyonlarına dikkat etmesi, düzenli egzersiz yapması ve ani hareketlerden kaçınması ve çalışma ortamıyla çalışanın ergonomik açıdan uyumunun sağlanması önerilmektedir.


ABSTRACT:

Processing of poultry is a combination of biology, chemistry, engineering, marketing and economy. Main purpose of processing the poultry is to produce human food. Poultry meat has become popular in many countries and has been consumed worldwide. Main causes of this increasing consumption are the relatively low prices, high growing rate of poultry, high nutritional value of meat and many advanced processed products in the market. Generally, poultry sector has been changed significantly in last 50 years. There are major health and security issues in poultry sector. These issues include noise, dangerous equipment, slippery floors, compulsive movements of the musculoskeletal system and hazardous chemicals. Especially musculoskeletal system disorders are prevalent in industry workers and it is a worrying situation.

In the poultry sector, there is need to work on the standards of working environment, risk factors, its related precautions and health issues of the employees. In this study, it has been aimed at determining the practices of Occupational Health Safety and Health Problems in Integrated Poultry Production Facility.

It is a complementary kind of study. It has been conducted upon the employees of the poultry integrated production facility. For this study 625 people have been reached. As for the data source, the survey of Occupational Health Safety and Health Issues in Integrated Poultry Production Facility has been used. The survey form has been distributed to employees and filled ones collected between April-June 2016. The ethical board permission has been acquired. The complementary findings which are categorical variables have been presented by number, percentage, as statistical analysis and the constant variables have been presented by average ± standard deviance and median (the biggest and the smallest). For comparison of categorical variables, Pearson Ki-Kare test and Yates Edited Ki-Kare test have been used and for variables of measurement Mann Whitney U Test and Kruskal Wallis test have been used.

59,5 % of the participants are women and 81,9% of them are married, having the average age of 38,1±7,1. The 43,6% of the studied ones' body mass index is between 18,5 and 24,9 and 40,8% of them is between 25-29,9. 60,6% of the employees are graduated from primary school and %21,0 of them is graduated from high school; and 96,2% happened to be working as blue collar.16,8% of the participants have chronical diseases and 17,5% of the participants have been using medicine regularly. It has been stated that economic level of 78,7% of the workers is average and 10,7% is poor. It has been confirmed that in the last year, 50,3% of participants had lower back pain, 39,4% of them had neck pain, 37,6% of them had pain in the hands/wrists and 37,5% of participants had shoulder pain. It has been found that 71,3% of the participants had faced with risks of slipping, tackling and falling and 84,9% of these people had taken protective actions. The physical health score of the males was found to be higher.

The physical and mental health scores of the patients with chronic diseases and those who used drugs continuously were detected to be lower. Those who worked in a noisy environment and those who were exposed to dust in the work environment had lower physical health scores. The physical and mental health scores of the employees, who worked in the places where preventive measures were taken if there was a risk of slipping, hanging and falling in the work environment and where protective measures were taken related to lifting, landing, pushing, pulling, carrying or moving load, were found to be higher. It was found that the females had more occupational accidents during the last year and throughout the study period. The people with chronic diseases and those who used medications continuously were found to have more occupational accidents during the study period.

In order to prevent slipping, tackling and falling risks in the work environment, it has been suggested to constantly cleaning and drying the floors and giving employees nonslip shoes. In addition, it is suggested employees to paying attention their postures, doing periodical exercises, avoiding from sudden moves and conforming to the work conditions ergonomically in order to prevent musculoskeletal system disorders.

Dosya Linki:  https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=DPTyuy3wRPq_qvCPSqUB66Hkh_5znPJHqWCZKW1oTZW2_pHhCQbgsNQucudBtfgy